पणजी -गोयंकारपण वृत्त
कोरोनाच्या तिसर्या लाटेवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी राज्य सरकारने अनेक उपाययोजना हाती घेतल्या असून या लाटेचा अधिक परिणाम लहान मुलांवर होण्याची आशन्का व्यक्त होत असल्यामुळे बालरोग पायाभूत सुविधांना चालना देण्याचे आरोग्य खात्याने निश्चित केले आहे.
गोवा सरकारने दिनांक २१ मे 2021च्या आदेशानुसार १० डॉक्टरांसह एक 15 सदस्यीय ‘टास्क फोर्स’ गठित केली आहे.ज्यात मुख्यमंत्री अध्यक्ष असून निवारक व सामाजिक औषध विभागाचे प्रमुख हे सदस्य सचिव असतील. कोरोना (साथीचा रोग) सर्व देशभर अपेक्षित तिसऱ्या लाटेला तोंड देण्यासाठी, 22/05/2021 रोजी झालेल्या बैठकीत तपशीलवार विचारविनिमय करून टास्क फोर्सने खालीलप्रमाणे निर्णय घेतले आहेत.
*१. पायाभूत सुविधा:* विद्यमान पायाभूत सुविधांचे विशेषत: बाल आरोग्य सेवेशी संबंधित मूलभूत सुविधांचे मूल्यांकन केले गेले. त्याचे मूल्यांकन केल्यावर गोमेकॉमध्ये 10 अतिरिक्त ‘एनआयसीयू’ आणि उत्तर गोवा जिल्हा रुग्णालयात 5 ‘एनआयसीयू’ त्वरित कार्यान्वित करण्याचा निर्णय घेण्यात आला.
गोमेकॉ येथील विद्यमान ‘पीआयसीयू’मध्ये पीआयसीयू बेडची संख्या 6 वरून 14 करण्यात यावी. तसेच सुपर स्पेशलिटी ब्लॉकमध्ये 30 बेडचे नवीन आणि 60 बेड असलेले पीआयसीयू आणि 2 मातृ व बाल आरोग्य (एमसीएच) वॉर्ड स्थापन करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. गरज पडल्यास प्रौढ आयसीयू बेडपैकी 20% बेडिंग पीआयसीयूच्या बेडमध्ये रुपांतरित करण्याच्या तयारीत ठेवण्याचा निर्णय घेण्यात आला.
*२. आवश्यक उपकरणे, औषधे आणि मनुष्यबळ-* बालरोग उपचारासाठी आवश्यक असणारी उपकरणे व औषधांची गरज वाढवली गेली. जर राज्यभरातील बालरोग तज्ञांच्या सेवांची आवश्यकता भासली गेली असेल ज्यांनी कोव्हीड रूग्णालयात कोरोनाच्या दरम्यान आधीच सेवा दिली असेल त्यांना पाचारण करण्यात येणार आहे . ‘इंडियन अकॅडमी ऑफ पेडियाट्रिक्स’ला (आयएपी) देखील आवश्यकता भासल्यास उत्तर व दक्षिण भागातील प्रत्येकी एक समर्पित खासगी कोव्हीड बालरोग रुग्णालयाला मान्यता देण्याची विनंती केली आहे.
मुलांमध्ये कोविड च्या व्यवस्थापनासाठी शासकीय आणि खासगी क्षेत्रातील मुलांमध्ये सौम्य, मध्यम आणि गंभीर कोविडच्या उपचारासाठी ‘एम्स ट्रीटमेंट प्रोटोकॉल’चे पालन करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. समाजात रोगाचा प्रसार कमी होण्याच्या दृष्टीने तसेच घरातील अलगीकरणच्या वेळेत संदर्भ दिला जावा, यासाठी घराचे पृथक्करण व देखरेखीची काटेकोरपणे अंमलबजावणी करण्याचे निश्चित करण्यात आले आहे.
*4.पेडिएट्रिशियन, डॉक्टर, नर्सेस आणि समुपदेशक यांचे प्रशिक्षण*
बालरोग विभाग जीएमसी, एनजीडीएच, आयएपी आणि आयएमए उत्तर गोव्यातील सर्व आरोग्य सेवा कर्मचार्यांसाठी ‘मानक प्रक्रिया प्रणाली ‘(एसओपी) नुसार मुलांमध्ये कोविडच्या व्यवस्थापनावर वेबिनार आणि व्यायामचे प्रशिक्षण घेईल. दक्षिण गोव्यातील आरोग्य सेवा कामगारांसाठी डीएचएस, आयएपी आणि आयएमए गोवा असे प्रशिक्षण घेतील. अशा प्रशिक्षण सत्रात उपस्थित राहण्यासाठी सर्व डॉक्टर आणि आरोग्य सेवा कर्मचारी आणि कर्मचार्यांपर्यंत पोहोचण्यासाठी आणि प्रोत्साहित करण्यासाठी सर्व प्रयत्न केले जातील.
*5.लसीकरणाला प्रोत्साहन*
राज्य स्तरीय दल आणि डीएचएसला सर्व स्तनदा मातानां (दोन वर्षापर्यंतची मुले) आणि 18 ते 44 वयोगटातील सर्व तरुण व्यक्तींना प्राधान्याने टीका देण्याचा विचार करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
*6.प्रभूत्व मिळवणे*
कोरोनाच्या मृत्यूवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी आणि म्यूकोमायकोसिस कमी करण्यासाठी मधुमेहाच्या व्यवस्थापनासाठी तज्ञांची ऑफर देण्याबाबत ‘नोव्हो-नॉर्डिस्क फार्मा’ कंपनीच्या तज्ञांशी चर्चा करण्यात आली.
लसीकरण – गोवा राज्यात लसीकरण मोहिमेसंदर्भात, आजपर्यंत गोवा राज्यात भारत सरकारकडून ‘कोव्हीशिल’ लसीचे 7,31,720 डोस प्राप्त झाले आहेत. 18 ते 44 वयोगटातील गोवा सरकारने कॉव्हीशिल लसच्या 5 लाख डोसच्या प्रारंभिक खरेदीस मान्यता दिली होती, त्यापैकी 32,870 डोस पहिल्या लॉटमध्ये प्राप्त झाले आहेत.
सुमारे 2,88,660लसी 45 वर्षांवरील किंवा त्यापेक्षा जास्त वयोगटातील लाभार्थ्यांना लसीकरण करण्यासाठी गोवा राज्याकडे डोस लस उपलब्ध आहेत. 45 किंवा त्यावरील वयोगटातील काही टक्के लोक लसीकरणासाठी पुढे येत नसल्यामुळे लसीचा कोणताही अपव्यय टाळण्यासाठी, आरोग्य सेवा कामगार आणि फ्रंटलाइन कामगार यांनाही या वर्गात समाविष्ट केले आहे. म्हणूनच जे लोक लसीकरणासाठी पुढे येत नाहीत त्यांच्यासाठी डोस निश्चितच वापरला जाईल. या व्यतिरिक्त, 18 ते 44 वर्षे वयोगटातील लाभार्थ्यांना लसीकरण करण्यासाठी 5960 कोविशिलड लस्यांचे डोस सध्या उपलब्ध आहेत. यापुढे, ‘सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया’कडून जून 2021 च्या पहिल्या आठवड्यात पुरविल्या जाणाऱ्या पुढील 36,580 डोसची माहिती प्राप्त झाली आहे.
टीका उत्सव २.० हे 45 व त्यापेक्षा जास्त वयोगटात १००% लसीकरण सुरक्षित करण्याच्या प्रयत्नात आहे.
या उद्देशाने राज्यात 168 लसीकरण केंद्रे खुली असतील. ही मोहीम 7 जूनपर्यंत सुरू राहणार असून या लसीचा पहिला डोस ज्यांना अद्याप मिळालेला नाही अशा व्यक्तींना प्राधान्य देण्यात येईल.
*सुपर स्पेशल ब्लॉक* जीएमसीच्या निर्णयाची खात्री करुन घेण्यासाठी आणि कोणतीही रूग्ण जमिनीवर किंवा स्ट्रेचरवर पडलेली नाहीत याची खात्री करण्यासाठी यशस्वी पाऊले उचलली गेली. सुपर स्पेशलिटी ब्लॉकचे काम वाढण्याच्या घटना लक्षात घेता वेगवान काम केले गेले. सुपर स्पेशलिटी ब्लॉकमध्ये 550 रुग्णची क्षमता आहे. सध्या मागणीनुसार 394 बेड सुरू करण्यात आल्या असून 24/05/2021 पर्यंत 394 कमिशन बेड्सपैकी 284 बेड ताब्यात घेतल्या आहेत. सुपर स्पेशॅलिटी ब्लॉकमध्ये 24/05/2021 रोजी एकूण 110 रिक्त बेड आहेत. अतिरिक्त ब्लॉकमध्ये पुढील आवश्यकतेच्या आधारे अतिरिक्त जागा तयार केली जात आहे.